maandag 6 januari 2014

De Wulk wijst de weg op het Jabikspaad

Maandag 6 januari 2014 
Op het Jabikspaad in 't veld tussen Jorwert en Leons wijst de wulk de weg



















Pelgrimeren van Sint Jacob naar Sint Jacob
Wie vanuit Nederland richting Santiago de Compostela pelgrimeert, vindt in het Fries-Overijsselse Jabikspaad een prachtige aanlooproute. Het Jabikspaad begint in Sint-Jacobiparochie en eindigt ongeveer 150 kilometer zuidelijker in het Overijsselse Hasselt. Daarna kunnen andere wandelroutes worden gevolgd om achtereenvolgens door Nederland, België, Frankrijk en Spanje ongeveer 100-150 dagen later te arriveren in de Spaanse bedevaartsstad Santiago de Compostela. Je loopt (of fietst) dan van Sint Jacob naar Sint Jacob, of - wat hetzelfde is - van Sint-Jacobi(parochie) naar Sant-iago (de Compostela).

Wegwijzers voor pelgrims
Van elk afzonderlijk traject van deze ongeveer 3.300 kilometer lange pelgrimsroute is een routegids te koop, waarin de route in woord en kaart staat beschreven, met daarbij meestal veel informatie over de ins en outs omtrent die route. Ook de routegids voor fietsers en wandelaars van het Jabikspaad is via de boekhandel verkrijgbaar.
De meeste pelgrimsroutes zijn onderweg bewegwijzerd met uiteenlopende wegwijzer-symbolen. Zo hebben Durkje en ik op onze pelgrimage naar Santiago de Compostela ons bijvoorbeeld de weg laten wijzen door rood-witte strepen, door Jacobsschelpen, en in Spanje op de camino door gele camino-pijlen.

Gele wulk op blauwe ondergrond
Op het Fries-Overijsselse Jabikspaad wordt de route bewegwijzerd met een gele wulk op een helderblauwe ondergrond.
De 'wulk' is een schelp van één van de grootste huisjesslakken in de Noordzee, die op de Friese Waddenzeekust kan worden gevonden. De wulk wordt ook wel 'kinkhoorn' genoemd; en in het Fries noemen we deze schelp een 'hulk'.  De wulk is een roofslak, een weekdier dat kwetsbaar is bij vervuiling van het zeewater.

De wulk en de Melkweg
Een Scandinavische legende vertelt dat een reusachtige slak de Melkweg als een slijmspoor langs de hemel achterliet. De dieren gingen op zoek naar de berg van God. Ze kenden de weg niet. Onderweg ontmoetten ze een grote slak. Deze wilde hun wegwijzer zijn. Een glanzend slijmspoor wees de dieren de weg, dag en nacht. Tenslotte zagen ze de berg. De slak kon niet verder. Door de slijm af te geven had hij zichzelf verteerd. Toen God zag dat de slak zijn leven gegeven had voor zijn vrienden, plaatste hij als herinnering de Melkweg aan de hemel. Dit hemels spoor is nog steeds een wegwijzer voor mens en dier.

De wulk als Joods symbool
De Wulk is een sprekend pelgrimsteken voor de pelgrims naar en van Sint Jabik in Fryslân.  
In de kabbala (de Joodse geheimleer) is de hoornvormige schelp het beeld van de verschillende niveaus in de werkelijkheid, die als een slakkenhuis met elkaar verbonden zijn.
Deze Joodse symboliek is op de pelgrim als volgt toe te passen:
  • De onderste winding is het lichamelijke niveau. Een mens kan alleen de pelgrimstocht voltooien als hij daartoe lichamelijk in staat is. De kleinste handicap kan het einde van de reis betekenen.
  • De middelste winding is het morele niveau. De pelgrim ontmoet onderweg voortdurend andere mensen. Met al deze mensen moet hij/zij goed contact hebben. De pelgrim moet ook bestand zijn tegen alle verleidingen onderweg. Als een pelgrim onderweg voortdurend moeilijkheden heeft met zijn reisgenoten of met andere mensen die hij ontmoet, zal zijn tocht als pelgrimsreis mislukken.
  • De bovenste winding is het geestelijk niveau. De pelgrim moet geestelijk opgewassen zijn tegen de uitdagingen van de reis, zoals bijvoorbeeld de eenzaamheid, of allerlei ander menselijkheden, zoals angsten, depressies, en/of een veelheid aan emotie. Hij/zij wordt onderweg geconfronteerd met zichzelf, vooral als de reden van de pelgrimage verwerking van eigen problemen is. Een godsdienstig mens kan onderweg een religieuze crisis doormaken. Menigeen heeft vanwege een geestelijke inzinking al de trein of het vliegtuig terug naar huis moeten nemen.    

De wulk elders
Op het wapen van de Friese Waddenzeekustgemeente 'Het Bildt' vinden we de wulk ook. Uit de wulk steken graan-aren. Bildtkers spreken over de 'Aren út skelpen'. De schelp is hier ook het symbool van de 'Hoorn van Overvloed'.
In de heraldische literatuur is de wulk het symbool van de Zwijgzaamheid.
Het gelijkvormige slakkenhuis in je oor is het orgaan waarmee je je evenwicht bewaart

Geen opmerkingen: