donderdag 1 oktober 2009

Kerktoren-restauratie van de Sint Vituskerk in Stiens

Donderdag 1 oktober 2009

De kerktoren van de Sint Vituskerk in Stiens is als gevolg van de Staatsregeling van 1798 en 1801 ten tijde van de Bataafse Republiek eigendom van de burgerlijke gemeente geworden en daarmee niet langer meer in eigendom bij de Stienser kerkelijke (nu PKN-Hervormde) gemeente. De Staat wilde indertijd kerktorens namelijk gebruiken als seinposten, uitkijkposten, waarschuwingsposten, landmeetpunten en soms ook als cachot. Bijna 200 jaar later - in 1996 - besloot de gemeente Leeuwarderadeel een zelfstandige stichting op te richten, die in ruime zin als doel kreeg de monumenten in onze burgerlijke gemeente te behouden. Eind volgend jaar - in 2010 - zal deze "Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel" daartoe de dan gerestaureerde Sint Vitustoren in eigendom verwerven.

De Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel heeft van het Rijk en van de provincie Fryslân totaal € 200.000,- subsidie ontvangen ten behoeve van de restauratie van de Sint Vitustoren. Dat was echter niet genoeg om het hele restauratieproject te bekostigen. Daarom heeft deze stichting samenwerking gezocht met de vele, serieus belangstellende plaatselijke verenigingen, om ervoor te zorgen dat de nog ontbrekende € 100.000,- binnenkomt, door allerlei plaatselijke publieksactiviteiten zoals markten (zie mijn weblogbericht van 23 december 2008), concerten en verkoopacties (zie mijn weblogbericht van 22 september 2009). Deze activiteiten vinden plaats in 2009 en 2010.

De restauratie van de kerktoren van de Sint Vituskerk te Stiens is inmiddels al voortvarend begonnen. De kerktoren staat in de steigers. De rondom de toren op het kerkhof staande grafstenen zijn veiligheidshalve afgedekt met zadeldakvormige houten panelen. Op vrijdagmorgen 18 september 2009 is met behulp van een torenkraan de kleine klok van de toren uit een westelijk gelegen galmgat getakeld. Deze kerkklok is naar een klokkengieterij in het Noord-Brabantse Asten vervoerd, om daar te worden hersteld. Door het vele luiden van deze oude - uit het jaar 1381 daterende - klok is op de plaatsen waar de klepel het brons van de klok raakt zoveel brons weggesleten, dat aan de binnenkant van de klok door speciaal laswerk nu een nieuwe laag brons moet worden aangebracht.

2 opmerkingen:

Unknown zei

Niet het vele luiden heeft de slijtage van de klok(ken) veroorzaakt maar een verkeerde ophanging (de zogenoemde kruk luidas)heeft deze slijtage veroorzaakt. Krukassen zijn massaal toegepast na de 2e wereld oorlog. Daarvoor hingen vrijwel alle klokken aan rechte luidassen. Bij rechte assen is de slijtage vrijwel nihil. Ik verheug me als deze klokken straks weer aan de oorspronkelijke rechte assen komen te hangen zoals monumentenzorg het aanbeveeld bij luidklokken. De klokken zullen dan enorm winnen in klank.

Mvg.
Dennis Wubs, adviseur voor luidklokken en torenuurwerken.
www.youtube.nl/denniswubs

Wiep Koehoorn zei

Geachte heer Wubs, beste Dennis,
Hartelijk dank voor deze reactie met daarin de aanvullende informatie.
vr. gr.
Wiep Koehoorn
Stiens, 3 november 2009